دانستنی های مفید ولازم راجع به خرید پروتئین
زمانی که صحبت از تأمین امگا 3 بدن به میان می آید ناخودآگاه ذهن ما به سمت آجیل و ماهی کشیده می شود، اما باید بدانید کهگوشت گوسفند دارای میزان قابل توجهی از امگا 3 می باشد.
گوشت گوسفند یا گوشت بره به گوشتی گفته می شود که از گوسفندهای اهلی بدست می آید. گوسفندها را از نظر زمان آمادگی برای استفاده از گوشت آنها به سه دسته تقسیم می کنند که عبارت است از :گوسفندی که دارای سنی کمتر از 12 ماه و بدون دندان می باشد که به آن بره گفته می شود. گوسفندی که بیش از 2 دندان دائمی ندارد هاگست و به گوسفندی که بیش از 2 دندان دائمی دارد قوچ (ماده) و میش (نر) گفته می شود. گوشت بره های جوان تر و کوچکتر نسبت به گوشت یک گوسفند دو ساله تردتر و دارای رنگ روشن تری می باشد. همچنین بره های کوچکتر، دارای گوشت روشن تر، معمولاً صورتی مایل به قرمز را دارا می باشند.
گوشت گوسفند حاوی میزان بالای پروتئین می باشد.
گوشت گوسفند سالم و مناسب را با این نکته ها بخرید
هیچ کسی لذت خوردن گوشت گوسفندی که خوب پخته شده باشد را نمی تواند انکار کند. فیله یا دنده کباب نسبتاً گران است. می توانید گاهی با درست کردن آنها دلی از عزا در آورید. پیدا کردن برشهای ارزان قیمت بدان معناست که همیشه می توانید از گوشت گوسفند لذت ببرید. با قصاب خود آشنا شوید آنها خیلی بهتر از گوشتهای بسته بندی شده آماده در سوپر مارکتها به شما کمک خواهند کرد.
شانه گوسفند
این قسمت در حقیقت نیمه پائینی تنه گوسفند است. این برش بزرگ جایگزین ارزان قیمتی برای ران است. می توان این قسمت را به همراه سبزیجات معطر و سیر کباب کرد. گوشت را می توان روی برشهای سیب زمینی قرار داد بدین ترتیب سیب زمینی های شما به همراه عصاره گوشت پخته خواهند شد. یا می توانید آن را به تکه های کوچک خرد کرده داخل خورش بپزید.
گردن و سینه گوسفند
این قسمت از گردن گوسفند ارزان تر است و بیشتر به سمت میانه بدن گوسفند قرار دارد. این برشها برای خرد کردن داخل خورشها بسیار مناسبند. قسمت میانی گردن به صورت فیله یا تکه ای وجود دارد. به دنبال گوشتی بگردید که همه قسمتهای آن یکرنگ است و لایه ای از چربی روی آن را پوشانده است.
گوشت گوسفندی
دمبالچه گوسفند
یک برش آبدار از پشت بدن گوسفند. می توان قسمتهای استیکی را به همراه یا بدون استخوان در فر یا روی منقل کباب یا در ماهیتابه سرخ کرد.
سینه گوسفند
این برش از قسمت زیر شکم گوسفند بریده می شود. این قسمت را به آرامی بپزید تا چربی آن جدا شود. ممکن است دنده ها و استخوان ها به آن متصل باشند. می توان زمانیکه گوشت پخته شد آنها را جدا کرد یا می توان گوشت را بدون استخوان و رول شده خریداری کرد که و درون آن را با سبزیجات پر کرد. از قصاب خود بخواهید که پوست روی گوشت را جداکند تا لایه چربی روی پوست نیز برداشته شود.
نکاتی برای خرید مرغ سالم
- مجموعه: نکات مهم آشپزی دیجی پروتئین
حتی الامکان سعی کنید مرغ بسته بندی شده بخرید
هر چند وقت یک بار درباره سلامت گوشت مرغ موجود در بازار شایعاتی به گوش میرسد که موجی از نگرانی مردم را بهدنبال میآورد. این سوال مطرح میشود که چگونه میشود گوشت سالم و ناسالم را از روی ظاهرشان تمییز دهیم؟
مرغ سالم چه ویژگیهایی دارد؟
ایرانیها به داشتن انواع و اقسام کبابها در فرهنگ غذاییشان معروف هستند. در این میان جوجهکباب چون مشکلات آمادهسازی و طبخ کباب کوبیده را ندارد، محبوبتر هم هست. اما این تنها مورد مصرفی گوشت مرغ نیست. شیوههای مختلف طبخ آسان و خوشخوراک بودن مرغ باعث شده تا به غذای روزانه و فوری عده بسیاری از مردم تبدیل شود. اما گاهی بعضی مشکلات لذت خوردن این گوشت لذیذ را کم میکنند.
شایعاتی که درباره سلامت مرغ های موجود در بازار دهان به دهان میچرخد یا خونمردگیهای بعضی قسمتهای گوشت مرغ سوالاتی هستند که پاسخ روشن و مشخصی برایشان پیدا نمیشود. یک متخصص تغذیه، درباره سلامت گوشت مرغ و مشکلاتی که آن را تهدید میکند، اطلاعات کافی میدهد.
هر چند وقت یک بار درباره سلامت گوشت مرغ موجود در بازار شایعاتی به گوش میرسد که موجی از نگرانی مردم را بهدنبال میآورد. این سوال مطرح میشود که چگونه میشود گوشت سالم و ناسالم را از روی ظاهرشان تمییز دهیم؟ اساسا چنین امکانی وجود ندارد و نمیشود با توجه به مشخصات ظاهری مرغ سلامتش را تشخیص داد. تنها راهحل این است که یکسری نکات را در خرید مرغ رعایت کنید:
نکته هایی مهم در خریدن مرغ
مرغ را از مراکز معتبر و شناخته شدهای تهیه کنید که مطمئن هستید ذبح بهداشتی و سالمی دارند.
حتی الامکان سعی کنید مرغ بسته بندی شده بخرید.
حین خرید مرغ، به تاریخ تولید آن دقت کنید. اگر بیش از 72 ساعت از تولید مرغ گذشته باشد، آن را نخرید. آن مرغ دیگر طبیعی یا ارگانیک نیست.
آیا به مرغ ها هورمون تزریق میشود؟
چند سالی است شایعه شده که به برخی از مرغهای موجود در بازار هورمونهایی تزریق میشود تا رشد ظاهری بهتری پیدا کنند. همچنین گفته میشود که مصرف این هورمونها برای انسان مضر است و او را دچار بیماری میکند. واقعیت این است که با رشد جمعیت جهان دیگر تولید غذاهای طبیعی و ارگانیک عملا ممکن نیست، اما استفاده از هورمون هم توجیه منطقی ندارد چراکه تهیه هورمون در سطح گسترده هزینه گزافی روی دست تولیدکننده میگذارد و اصلا برایش مقرون بهصرفه نیست. بنابراین بعید است دست به کاری بزند که برایش توجیه مالی ندارد. حالا حتی بر فرض اینکه هورمون به مرغ تزریق شده باشد باز هم آسیب جدی به مصرفکننده وارد نمیشود. به دلیل اینکه هورمونها نیمه عمر دارند.
یعنی هورمونها عمر چند روزه دارند و تا زمانی که به مصرف برسند، اثر خود را تا حد زیادی از دست میدهند. مقدار باقیمانده هم جذب نمیشود و از بدن دفع میشود.
گوشت مرغ در معرض چه آلودگیهایی قرار دارد؟
هیچ کدام از مشکلاتی که برای گوشت مرغ شمرده میشوند به اندازه وجود آنتیبیوتیک، سلامت را تهدید نمیکند. در صورتی که بدن مقدار زیادی آنتیبیوتیک را به شکل مستمر دریافت کند، کمکم میکروب ها در برابر آنتی بیوتیک مقاوم میشوند. از همین روست که بعضی میگویند در گذشته اگر آنتیبیوتیک میخوردم، بیماریام به سرعت بهبود پیدا میکرد، اما حالا دیگر این دارو اثر سابق را روی من ندارد و انگار تاثیرش را از دست داده است! در چنین شرایطی میتوان گفت میکروبها به آنتیبیوتیکها عادت کردهاند و با وجود آنها دیگر از بین نمیروند.
علاوه بر این گوشت مرغ یکی از مستعدترین انواع گوشت در آلوده شدن به حساب میآید. دو باکتری شیگلا و سالمونلا نوع عمده باکتریهایی هستند که در صورت مصرف مشکلات متعددی را برای فرد بهوجود میآورند. ازجمله اینکه ممکن است فرد دچار ناراحتی های گوارشی نظیر تهوع و استفراغ شود.
پای مرغ قابل خوردن است؟
در بسیاری از کشورها خوردن پای مرغ بخشی از فرهنگ غذایی به حساب میآید و نسبت به آن اشتیاق نشان میدهند، چراکه پای مرغ منبع غنی پروتئین، کلسیم و فسفر است. اما در جامعه ما مصرف این غذا هنوز آن طور که باید و شاید جا نیفتاده است. به جای آن دل و جگر مرغ به وفور در منازل و رستورانها پخته و خورده میشود. درحالی که از نظر علم تغذیه خوردن دل و جگر مرغ مفید نیست و توصیه میشود تا حد امکان از خوردن آنها اجتناب شود، چون در صورت وجود آلودگی کبد مرغ مرکز تجمع خواهد بود.
با خون مردگی مرغ چه باید کرد؟
گاهی حین شستشو یا پخت در بعضی قسمتهای گوشت مرغ خون دیده میشود. این خون، در واقع خون مردگی است که بر اثر وارد آمدن ضربه فیزیکی به مرغ ایجاد شده است یا نوعی آلودگی است که تنها در یک بخش از گوشت مرغ بروز کرده است. دانستن این نکته خالی از فایده نیست که نه تنها ممکن است در گوشت مرغ خونمردگی وجود داشته باشد، بلکه در گوشت انواع و اقسام پرندگان خونمردگی به چشم میخورد بنابراین جای نگرانی نیست.
تنها کاری که باید بکنید این است که آن قسمت بهخصوص از گوشت را که خون دارد، ببرید و دور بیندازید. در این مورد نباید سهلانگاری شود یا تنها به شستوشو قناعت کنید چون خونمردگی به هر دلیل طبیعی و غیرطبیعی هم که ایجاد شده باشد، باز قابل خوردن نیست.
آیا باید پوست مرغ را کند؟
بعضی عادت دارند که مرغ را با پوست میپزند و در مقابل عدهای آن را آلوده میانگارند و حین شستن، از گوشت جدایش میکنند. همیشه این سوال ذهنها را به خود مشغول میکند که آیا پوست مرغ قابل مصرف است و صحیح است که همراه مرغ پخته شود یا نه. پاسخ به این سوال به اطلاعات اولیهای از مرغ نیاز دارد. اگر از بهداشت، سلامت و ارگانیک بودن مرغ اطمینان دارید، پوست آن هم آلوده نیست و پخته شدنش همراه گوشت ضرری ندارد.
اما اگر از ارگانیک بودن مرغ مطمئن نیستید، بهتر است پیش از پخت، پوست را جدا کنید و دور بیندازید. چون اگر مرغ مشکلی داشته باشد، پوست آن هم از آلودگی در امان نخواهد بود. ضمن اینکه در پوست مرغ چربیهای متعددی وجود دارد و از قضا میتواند محل تجمع آلودگی هم باشد.
مصرف مکرر مرغ چه ضرری میرساند؟
رعایت تنوع غذایی یکی از اصول تغذیه سالم است. بعضی افراد به دلایل مختلف تعداد دفعات زیاد و متوالی گوشت مرغ مصرف میکنند و از مصرف دیگر منابع پروتئین بازمیمانند. توصیه میشود حتی کسانی که گوشت مرغ را خیلی دوست دارند و با ذائقهشان جور است، در هفته حداکثر سه تا چهار بار بیشتر مرغ نخورند. منابع پروتئینی کم نیستند. مثلا پروتئین موجود در سفیده تخممرغ از پروتئین مرغ بیشتر است.
انواع حبوبات که در گذشته در غذاهای سنتی به وفور مورد استفاده قرار میگرفت بهدلیل مصرف غذاهای جدید دیگر چندان مصرف نمیشوند. سویا هم پروتئین دارد هم کلسترول خون را کاهش میدهد. وقتی تنوع غذایی ایجاد میشود بدن از تمام این مواد غذایی -که سادهتر و خوشخوراکتر از مرغ هم هستند- بهره لازم و کافی را میبرد.
روش صحیح پخت مرغ چیست؟
برای پخت گوشت مرغ روشهای مختلفی مانند کبابی کردن، سرخ کردن، بخارپز و آبپز کردن وجود دارد. اما آیا همه این روشها، روشهای سالمی هستند؟
• بهترین روش برای پخت گوشت مرغ، آبپز یا بخارپز کردن آن است. اما باید مراقب باشید مرغ بیش از حد نپزد، چون ممکن است ویتامینهای گروه B از بین بروند. هرچه برشهای مرغ کوچکتر باشند زودتر مغزپخت میشوند و به زمان کمتری نیاز دارند. بهتر است گوشت مرغ حداقل 20 دقیقه در دمای حدود 100 درجه قرار بگیرد.
• خیلیها بهکرات جوجهکباب درست میکنند که از نظر علمی شیوه طبخ سالمی نیست. گوشت مرغ را روی سوختهای فسیلی مانند زغال نپزید. استفاده از شعله گاز برای پخت بر سایر سوختها ارجحیت دارد. اصولا توصیه بر این است که گوشت را کبابی نکنید چون چربیهایی که در گوشت و پوست مرغ وجود دارد، میسوزد و ترکیبات سرطانزا تولید میکند.
• سعی کنید کمتر گوشت مرغ را در روغن سرخ کنید. مصرف روغن و گوشت سرخ کرده توصیه نمیشود. بهویژه برای کسانی که مشکل چربی خون دارند.
• برای پخت گوشت میتوانید از مایکروفر استفاده کنید. بعضی نگران این مساله هستند که مبادا اشعههای مایکروفر سلامت غذا را بهمخاطره بیندازد. لازم به ذکر است تا به حال هیچ تحقیق علمی این نکته را تایید نکرده است بنابراین این روش پخت از روشهای کبابی و سرخ کردن بسیار بهتر و سالمتر است. میتوانید مرغ را در کوتاهترین زمان و به اندازهای که لازم است در مایکروفر بگذارید تا بپزد.
مشخصات مرغ سالم چیست؟
- مجموعه: مهارتهای زندگی دیجی پروتئین
به نظر مرغ چاق و درشتی بود. بسته بندی اش این طور نشان می داد. گوشتی صورتی و پوستی زرد و نازک و کم چرب داشت، اما دقیق تر که شدم، انگار قسمت هایی از سطح ران و بال مرغ، رنگ کبودی داشت و خونمردگی هایی زیر پوست مرغ به چشم می خورد.
مرغ دیگری را انتخاب کردم، اما اغلب مرغ ها همین شرایط را داشتند. این پرسش پیش آمد که دلیل این کبودی ها چیست. اغلب عرضه کنندگان مرغ، علت این خونمردگی ها را ناشی از تزریق داروهای هورمونی و آنتی بیوتیک عنوان می کنند که چون تزریق با سرعت و در نواحی بال، ران و گردن مرغ انجام می شود، باعث ایجاد خونمردگی در محل تزریق می شود، اما برای آن که به پاسخی علمی و منطقی دست یابیم، با دکتر ، متخصص علوم و صنایع غذایی، دامپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گفت وگو کرده ایم.
وی در گفت وگو اشاره به این که متاسفانه اظهار نظر مغازه داران به بی اطلاعی آنان به علم دامپزشکی برمی گردد، می گوید: در مرغ گوشتی هیچ نوع تزریقی اتفاق نمی افتد؛ زیرا این کار در یک مرغداری که به طور مثال ۵۰ هزار قطعه مرغ را در یک سالن پرورش می دهد، بسیار استرس زاست. درنتیجه داروی مرغ های گوشتی به طور معمول در آب مصرفی آنها حل می شود.
مغازه داران احتمالا چون چنین تزریقاتی را در کبوترهای خانگی دیده اند. این گونه اظهار نظر می کنند و توجه ندارند که تجویز دارو به یک کبوتر با تجویز دارو به مرغ مرغداری ها تفاوتی از زمین تا آسمان دارد. این متخصص درباره علت کبودی ران و بال مرغ های بسته بندی می گوید: این خونمردگی ها و کبودی ها، به طور معمول هنگام گرفتن مرغ در مرغداری و ارسال به کشتارگاه پیش می آید. مثلا مرغ زیر دست و پای کارگران مرغداری می ماند و قسمتی از بدنش کبود می شود. برخی وقت ها هم به دلیل تنظیم نبودن سرعت خط کشتار، این مشکل در کشتارگاه اتفاق می افتد و بهتر است این قسمت ها مصرف نشود و در کشتارگاه هم توصیه می شود این بخش ها از سوی دکتر دامپزشک حذف شود.
هورمون نه! آنتی بیوتیک آری
آیا مرغ های بسته بندی شده را از نظر میزان دوز مصرفی داروهای هورمونی و آنتی بیوتیک بررسی می کنند که زیانی برای سلامت مصرف کننده نداشته باشد؟ این متخصص تصریح می کند استفاده از هورمون در مرغ های گوشتی شایعه ای است که متاسفانه بدون سند و مدرک دهان به دهان بین خانواده ها منتقل می شود. اگر فرض بر این باشد که مرغدار بخواهد هورمون های مخصوص دام یا انسان را برای مرغ استفاده کند، این هورمون ها بسیار گران و استفاده از آنها قیمت مرغ را بسیار افزایش می دهد و در نتیجه استفاده از هر نوع هورمون برای مرغدار به صرفه و اقتصادی نیست.
دکتر متخصص با اشاره به این که فعلا فقط مرغ سبز، مرغ بدون آنتی بیوتیک محسوب می شود، می گوید: مرغ سبز چندسالی است در بازار عرضه می شود. این مرغ ارگانیک نیست، اما فاقد آنتی بیوتیک و نیز فاقد داروهای آنتی کوکسیدیوز است (کوکسیدیوز یک بیماری انگلی طیور است). این مرغ در طول دوره پرورش سه نوبت از سوی سازمان دامپزشکی کشور مورد آزمایش قرار می گیرد و اگر عاری از آنتی بیوتیک بود، مجوز فروش آن به صورت مرغ سبز صادر می شود. این نوع مرغ در مرغداری هایی که مدیریت بهداشتی بالایی دارند ، قابل پرورش است و طعم بهتری دارد.
درباره دیگر مرغ های معمولی هم مسئول فنی ـ بهداشتی مرغداری باید دقت و نظارت داشته باشد که از آخرین زمان مصرف آنتی بیوتیک در مرغداری تا هنگام ارسال مرغ ها به کشتارگاه ـ مدتی که ما به آن «دوران منع مصرف» می گوییم ـ سپری شده باشد.البته این موضوع به وجدان کاری دکتر دامپزشکی که گواهی سلامت مرغ ها را صادر می کند و نیز مرغدار بستگی دارد و ممکن است برخی این دوران را رعایت نکنند و گواهی صوری صادر شود.
به هر حال فعلا آزمایشی درباره مرغ های معمولی از سوی سازمان دامپزشکی کشور انجام نمی شود و در این زمینه، فقط فعالیت های پژوهشی در قالب طرح های تحقیقاتی انجام شده است. این متخصص می افزاید: برخی آنتی بیوتیک ها بر اثر حرارت پخت خنثی می شوند و از سمی بودن آنها کاسته می شود، اما برخی دیگر خیر. در هر صورت بهتر است مرغ فاقد آنتی بیوتیک و زمان منع مصرف آن رعایت شده باشد.
به دنبال مرغ درشت نباشند
این متخصص علوم و صنایع غذایی در پاسخ این پرسش که آیا مقدار آنتی بیوتیک موجود در گوشت مرغ با وزن و اندازه (ریزی و درشتی) مرغ ارتباط دارد، می گوید: بله. متاسفانه فرهنگ مصرف مردم کشور ما این گونه است که مرغ های درشت را می پسندند و این موضوع باعث می شود طول دوره پرورش طولانی شود و میزان آنتی بیوتیک مصرفی نیز افزایش یابد. مرغ هایی با دامنه وزنی حدود ۱۶۰۰ تا ۲۰۰۰ گرم در بهترین شرایط سلامت هستند و طول دوره پرورش هم با شرایط فعلی ایران باید حدود ۴۵ روز باشد. مرغ هایی که طولانی تر از این مدت پرورش می یابند و درشت تر می شوند احتمال وجود مقادیر بیشتر آنتی بیوتیک در گوشت آنها زیاد است. این در حالی است که اگر این دامنه وزنی رعایت نشود و مرغ بسیار ریز باشد، بیمار یا در اصطلاح مرغداران پنچری خواهد بود. هر چند الزاما همه مرغ های ریز پنچری نیستند و برخی مزارع مرغ پرورشی، برای رستوران های معروف زنجیره ای به صورت سفارشی جوجه مخصوص تولید می کنند، اما به گفته این متخصص برای مصرف کننده عادی فعلا مصرف همان دامنه وزنی مرغ ۱۶۰۰ تا ۲۰۰۰ گرم توصیه می شود.
مرغ محلی بیمارتان نکند
برخی افراد بخصوص شمالی های کشورمان دوست دارند مرغ، اردک، بوقلمون، غاز و پرندگان وحشی را به صورت محلی تهیه کنند. در بازارهای روز این شهرها یا بسیاری از روستاها، این طیور ذبح می شود و بدون داشتن بسته بندی بهداشتی به صورت پر کنده یا همراه پر به فروش می رسد. دکتر متخصص با اشاره به این که بسیاری از بیماری ها از آنفلوآنزای پرندگان گرفته تا سالمونلوز و غیره از طریق مرغ های خام محلی و فله ای به انسان انتقال می یابد، می گوید: هنگام پاک کردن ممکن است کنه های بدن این پرندگان، به پوست بدن فرد پاک کننده منتقل شود و فرد را دچار بیماری کند.
بهترین رنگ مرغ، سفید یا زرد کهربایی؟
برخی مرغ ها بوی زهم می دهند. تعدادی گوشت نرم و برخی گوشت سفت دارند. بعضی زرد رنگ و تعدادی سفید رنگ هستند. دلیل این همه تفاوت میان مرغ های کشتارگاه چیست؟
دکتر متخصصی در این باره می گوید: این که مرغ در طول دوره پرورش چه خوراکی مصرف کرده باشد مثلا پودر ماهی خورده باشد، چه داروهایی مصرف کرده باشد و این که آیا بالانس بین چربی و پروتئین در تغذیه و گوشت مرغ رعایت شده یا خیر همه می تواند در طعم و بوی مرغ اثرگذار باشد.
این متخصص تصریح می کند هر چه مرغ جوان تر باشد گوشتش لطیف تر است و مرغ سالم، باید رنگ زرد کهربایی داشته باشد و باز هم یک باور کاملا اشتباه خانواده ها این است که تصور می کنند بدن مرغ باید مثل برف سفید باشد. همین موضوع هم زمینه ساز تقلب در برخی کشتارگاه ها می شود که مرغ ها را برای سفید شدن، مدتی در آب حاوی درصد بالایی از کلر نگهداری می کنند. البته تغذیه مرغ تا حدودی روی رنگ آن اثر دارد، ولی در مجموع رنگ زرد کهربایی بهترین رنگ برای مرغ خام است.
رنگ مرغ، بوی محوطه شکمی و بوی زیر بال مرغ برای مصرف کننده عام می تواند تا حدی نشان دهنده تازگی یا کهنگی مرغ باشد که نباید بوی فساد و گندیدگی از این قسمت ها به مشام برسد.
مرغ را ندهید پاک کنند
زمان خرید مرغ های بسته بندی، گاهی برخی مغازه داران با اصرار خاصی مایلند مرغ خریداری شده را پاک و تکه کنند، اما به گفته یک متخصص ، این کار برابر مقررات سازمان دامپزشکی ممنوع است. هر نوع فرآوری و قطعه بندی باید در محل مجازی که دارای دکتر دامپزشک ناظر باشد، انجام شود.این متخصص در پاسخ این پرسش که معمولا با زواید مرغ چه کار می کنند، می گوید: این زواید را می فروشند و به طور معمول به پودر گوشت مورد مصرف در خوراک دام، طیور و آبزیان تبدیل می شود.
با مرغ تخمگذار پیر چه کار می کنند
به گفته این متخصص ، جنسیت مرغ گوشتی ممکن است مرغ واقعی یا حتی خروس باشد و فرقی ندارد، اما مرغ های تخم گذار را که در نهایت پیر می شوند به عنوان مرغ صنعتی به برخی کارخانه های سوسیس و کالباس می فروشند که با توجه به آن که در کارخانه به گوشت این مرغ ها مواد تردکننده می زنند، گوشتشان نرم می شود و حرارت بالای پخت سوسیس و کالباس در اتاق پخت، گوشت این مرغ ها را سالم سازی می کند.
راهنمای خرید ماهی و دیگر غذاهای دریایی
ین مقاله یک چک لیست راحت است برای زمانی که می خواهید برای خرید غذاهای دریایی بروید و خیالتان را از بابت خرید غذاهای دریایی با محدودیت مقاومت در برابر آنتی بیوتیک و ماهی گیری بیش از حد، کم بودن سموم و تازگی آن راحت می کند.
ماهی و غذاهای دریایی سالم چه ویژگی هایی دارند؟
با خواندن این مقاله می توانید موقع خرید، ماهی های سالم و تازه را انتخاب کنید.شما می دانید که خوردن ماهی – به خصوص ماهی های چرب مثل سالمون salmon یا خال مخالی mackerel – فواید زیادی برای سلامتی شما دارند از بهبود سلامت قلب گرفته تا بهبود عملکرد مغزتان. ولی به محض این که به فروشگاه مواد غذایی دریایی می رسید، برای خرید دچار تردید می شوید:
آیا شما باید نگران جیوه موجود در ماهی ها باشید؟
در مورد آنتی بیوتیک ها چطور؟
آیا این مساله در منطقه ای که ماهی صید شده مورد توجه است؟
هدف شما از مصرف غذاهای دریایی، حفظ سلامت است. و ما می خواهیم با نوشتن این مقاله همه چیز را برای شما آسان تر کنیم: این مقاله یک چک لیست راحت است برای زمانی که می خواهید برای خرید غذاهای دریایی بروید و خیالتان را از بابت خرید غذاهای دریایی با محدودیت مقاومت در برابر آنتی بیوتیک و ماهی گیری بیش از حد، کم بودن سموم و تازگی آن راحت می کند.
1. تازه ترین ماهی را انتخاب کنید
بازار غذاهای دریای به طور مشخص بوی ماهی می دهد – ولی در واقع غذاهای دریایی تازه نباید بویی داشته باشند و نباید مدت زمان زیادی از بسته بندی آن ها تا زمانی که به دست شما برسد، گذشته باشد. این ویژگیهایی که توسط اداره غذا و داروی ایالات متحده the U.S. Food and Drug Administration تعیین شده را بررسی کنید تا مطمئن شوید غذای دریایی ای که خریداری می کنید تا حد امکان تازه است:
- - ماهی باید بوی تازگی بدهد و بوی ملایمی داشته باشد، نه بوی ترش و بد ماهی
- چشم ها باید شفاف باشند.
- در اطراف لبه های فیله های ماهی نباید تغییر رنگ و خشک شدگی وجود داشته باشد.
- میگوی تازه باید براق و نیمه شفاف translucent باشد با بوی کم یا بدون بو باشد.
- حلزون صدف دار Shellfish باید بدون هر گونه ترک یا شکستگی باشد.
- حلزون صدف دار زنده باید تگ یا برچسب محتویات با اطلاعات خاص در مورد محصول و صید کننده داشته باشد ( به این معنی که صید آن ها بر اساس قوانین ایمنی ملی انجام شده است. )
- بسته های ماهی یخ زده نباید نشانه ای از کریستال های یخ داشته باشند ( کریستال های یخ روی ماهی نشان دهنده مدت زمان طولانی ماندن آن ها و باز و بسته شدن یخشان می باشد. )
2. از جیوه اجتناب کنید
طبق گزارش شورای دفاع از منابع ملی Natural Resources Defense Council ، جیوه به خصوص برای زنان باردار و کودکان بسیار خطرناک است، جیوه یک سم عصبی ( نوروتوکسین neurotoxin ) است که می تواند به سیستم عصبی و عملکردهای طبیعی مغز آسیب برساند. ماهی های بزرگتر در بالای زنجیره غذایی قرار دارند و احتمال وجود جیوه در آن ها بیشتر است. این لیست منتشر شده از طرف سازمان غذا و داروی آمریکا FDA به شما کمک می کند که بهترین انتخاب برای خرید ماهی را داشته و تصمیم بگیرید در هفته چه مقدار از کدام ماهی می توانید بخورید. اگر از ماهی های لیست "بهترین انتخاب" استفاده می کنید، 2 تا 3 بار در هفته و اگر از ماهی های لیست "انتخاب خوب" استفاده می کنید یک بار در هفته از آنها میل کنید. حالا به لیست ها توجه کنید:
بهترین انتخاب ها:
- ماهی خال خالی آتلانتیک Atlantic mackerel
- ماهی ساحلی دریای سیاه black sea bass
- گربه ماهی catfish ، صدف دو کفه ای clam
- ماهی کاد cod
- خرچنگ crab
- شاه ماهی herring
- خرچنگ lobster
- صدف خوراکی oyster
- ماهی خال خالی اقیانوس آرام pacific chub mackerel
- سالمون salmon
- ساردین sardine
- میگو shrimp
- تیلا پیا tilapia
- قزل آلای آب آزاد freshwater trout
- ماهی تن tuna
انتخاب های خوب:
- ماهی ساحلی دریای شیلی Chilean sea bass
- هالیبوت halibut ، mahi mahi
- مانک فیش monkfish
- اسنپر snapper
- ماهی تن tuna ( آلباکور/تن سفید albacore/white tuna)
- tuna (yellow fin) ماهی تن باله زرد
گزینه هایی که باید اجتنناب کنید:
- ماهی خالخالی کینگ King mackerel
- مارلین marlin
- اورنج رافی orange roughy
- کوسه shark
- شمشیر ماهی swordfish
- ماهی تن چشم بزرگ bigeye tuna
اگر می خواهید بیشتر بدانید : میزان مصرف ماهی های مختلف با توجه به جیوه موجود در گوشت آنها
3. خرید ماهی های پایدار را افزایش دهید
همیشه نمی توان به راحتی تشخیص داد ماهی ای که خریداری می کنید چگونه پرورش داده شده است، یا آنتی بیوتیک هایی که به مقاومت در برابر دارو کمک می کنند، دریافت کرده است. این نکات را برای داشتن یک خرید مطمئن دنبال کنید.
- کشور مبدا را بررسی کنید:
ماهی های آزاد یا پرورشی در آمریکا معمولا سم کمتری داشته و مقاومت بیشتری دارند ( یعنی با صید بیش از حد گرفته نشده اند ) نسبت به سایر کشورها. برای اجتناب از آنتی بیوتیک که می تواند منجر به مقاومت در برابر داروهای ضد باکتری شود، غذاهای دریایی کشورهایی مثل نروژ ( که مقررات سخت گیرانه ای برای استفاده از آنتی بیوتیک درد ) وایسلند ( که آب های سرد استفاده از آنتی بیوتیک ها را محدود می کند) نیز انتخاب خوبی است. از مصرف ماهی های تولید شده در کشورهایی که قوانین دریایی سهل انگار تر برای غذاهای دریایی دارند مانند چین، تایلند، ویتنام و اندونزی صرف نظر کنید.
- از فروشگاه های معتبر خریداری کنید:
- دنبال این برچسب ها باشید:
شورای نظارت بر دریا The Marine Stewardship Council و صید دریایی Friend of the Sea seals هر دو ماهی های پرورشی و صید شده سالم را تایید می کنند. برای ماهی های پرورشی می توانید دنبال برچسب بهترین اقدامات پرورش آبزیان Best Aquaculture Practices label باشید که عدم ایجاد مقاومت به آنتی بیوتیک را تضمین می کند. هر سه این برچسب ها تایید می کنند که در پرورش ماهی از حداقل مواد شیمیایی استفاده شده که باعث ایجاد تداخل در زیستگاه نمی شود.
به خاطر داشته باشید که غذاهای دریایی بخشی جدایی ناپذیر از یک شیوه زندگی سالم هستند اگر بدانید که چگونه انواع سالم آن ها را تهیه کنید. -
قبل از خریدن ماهی حتما این مطلب را بخوانید
- مجموعه: مهارتهای زندگی
مهمترین بحث در خصوص ماهی، بحث سلامت و رعایت نکات بهداشتی است که همواره مورد توجه قرار میگیرد. در مورد تأثیر مواد غذایی در مسمومیتها و انتخاب درست آنها باید بدانیم که اگر در تهیه مواد غذایی دقت لازم را داشته باشیم شاید بسیاری از مسمومیتها بروز نکند. به عنوان مثال باید در خرید ماهی تازه به یکسری نکات توجه کرد.
1 - چگونه ماهی سالمی بخریم؟
برای خرید ماهی و تشخیص تازگی آن باید به نکاتی مانند درخشان بودن ظاهر ماهی و موجهای رنگارنگ در پولکهای ماهی توجه کرد که نشان میدهد ماهی به تازگی صید شده است و مشاهده لک روی شکم ماهی بهترین دلیل برای فاسد بودن آن است همچنین چشمهای ماهی باید درخشنده و برجسته باشد و در صورت چشم غیرشفاف و سفید میتوان گفت این ماده غذایی کهنه است.
در مورد نگهداری ماهی نیز باید بدانیم که منجمد کردن دوباره مواد غذایی به ویژه محصولات دریایی از نظر ارزش غذایی و بهداشتی درست نیست و با این کار احتمال بروز مسمومیت غذایی و آلودگی این مواد بسیار زیاد میشود.
و دیگر این که هرگز ماهی پختهشده را نباید در کنار غذای خام قرار داد چرا که موجب آلودگی آن میشود.
2 - مقایسه خواص ماهی منجمد و تازه
خیلی از افراد به دلیل اینکه تصور میکنند هر گوشتی منجمد شود، مزه و طعمش عوض خواهد شد و ارزش تغذیهای کمتری دارد، ماهی منجمد نمیخرند در صورتی که اگر مراحل صید تا انجماد به شکل صحیح انجام شده باشد، این تصور اشتباه است.
مهمترین نکته این است که اصول بهداشت تا مرحله عرضه ماهی به مشتری رعایت شود. معمولاً ماهیهای شمال و استخرهای پرورشی، تازه به بازار عرضه میشوند اما ماهیهای جنوب طبق قوانین کشور باید حتماً فریز شده باشند. البته ماهی شمال هم به شهرهای اطراف محل صید غیرمنجمد منتقل میشود و برای حمل آن به شهرهای دورتر، باید منجمد شود زیرا از نظر علمی بهترین روش نگهداری و حفظ ارزش تغذیهای مواد غذایی مانند گوشت، مرغ و ماهی روش انجماد است.
اگر روش انجماد درست انجام شود، نهتنها ارزش غذایی ماهی کم نمیشود بلکه مصرف این ماهیها به دلیل مواد مغذیای که دارند، در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی مفید خواهد بود.
این درست است که کیفیت ماهیای که درست منجمد شده و حملونقل مناسبی داشته است، پایین نمیآید اما تغییر چند درجه دما، تازگی و لطافت محصول را از بین میبرد و باعث تغییر طعم و مزه آن میشود. به همین دلیل اگر قرار است ماهی منجمد شود باید در اسرع وقت و هرچه سریعتر پس از صید این کار انجام بگیرد در غیر این صورت روند فساد به سرعت شروع خواهد شد، به خصوص اگر امعاء و احشاء داخل شکم ماهی خارج نشده باشد. معمولاً مرحله انجماد در دمای پایینتر از صفر (منهای 45-35 درجه) انجام میگیرد.
یخ زدایی ماهی
برای حفظ کیفیت و ارزش غذایی ماهیهای منجمد باید مرحله یخزدایی هم درست انجام شود؛ یعنی 24 ساعت قبل از مصرف، ماهی را از فریزر خارج کرد و در یخچال نگه داشت. یکی دیگر از روشهای یخزدایی ماهی، قرار دادن آن داخل مایکروفر یا زیر آب سرد روان است. با این روش هم کیفیت و ارزش غذایی ماهی حفظ میشود.
اگر مرحله انجماد یا یخزدایی ماهی درست انجام نشود، خونابه زیادی از آن خارج میشود که باعث کاهش املاح محلول در آب و ارزش تغذیهای ماهی خواهد شد و در نتیجه طعم آن تغییر پیدا میکند.
3 - چرا ماهی جنوب بو نمیدهد؟
ماهیها انواع مختلفی دارند. بعضی از آنها ماهی آب شور و بعضی دیگر ماهی آب شیرین هستند. البته انواع ماهیهای دریایی نسبت به ماهیهای پرورشی ارجحیت دارند به دلیل اینکه آنها از دریا که منبع بسیاری از مواد مغذی است تغذیه میکنند.
در ضمن نباید فراموش کرد که این نوع ماهیها از لحاظ ید و ویتامین D و سایر مواد مغذی بهتر از ماهیهای پرورشی -که این خواص را ندارند - هستند. به علاوه، ماهیها از لحاظ نوع تغذیه و اسیدهای آمینه موجود در بدنشان نیز با هم متفاوتاند. برخی از آنها گوشتخوار، گیاهخوار و برخی دیگر جزو ماهیهایی هستند که از مواد کف دریا و... تغذیه میکنند. به همین دلیل ترکیب اسیدهای آمینه بدنشان متفاوت است.
البته اغلب ماهیها اسیدهای آمینه بیوژن دارند. اسیدآمینه بیوژن عاملی است که باعث تولید بوی ماهی میشود. به همین دلیل بوی زُهم ماهی به 2 عامل نوع تغذیه و اسیدآمینه موجود در بدن ماهی بستگی دارد.
نباید فراموش کرد که انتخاب ماهی بدون بو یا بودار به ذائقه افراد نیز برمیگردد و اغلب افرادی که مرتب ماهی مصرف میکنند، این طعم و بو برایشان قابلپسندتر است. البته توصیه میشود برای گرفتن بوی زهم ماهی بیشتر از ادویهها و پیاز استفاده شود چون از نظر تغذیهای سالم هستند و پیامدی را برای مصرفکننده در پی نخواهند داشت.
مسئله بعدی کیفیت ماهی است که با توجه به نوع پرورشی و دریایی آن به عوامل دیگری چون نحوه حملونقل، نگهداری، سردخانهگذاری و... بستگی دارد. در مورد اینکه ماهی از جنوب یا شمال تامین شود، تفاوتی نیست اما اگر از جنوب تامین میشود حتماً باید منجمد حمل شود یا با هواپیما به مقصد مورد نظر انتقال پیدا کند. اگرچه ماهی شمال را هم میتوان به صورت غیرمنجمد نیز به برخی از شهرهای اطراف انتقال داد اما برای حمل به شهرهای دورتر باید روش انجماد را انتخاب کرد.